Thực hiện kế hoạch Đào tạo Tiến sỹ Phật học của Viện Trần Nhân Tông, từ ngày 27/03/2023 đến ngày 02/04/2023, nghiên cứu sinh khóa 1 và khóa 2 của Viện đã được học học phần “Thực hành trải nghiệm cơ bản” để hiểu sâu hơn những kiến thức đã được trang bị trong chương trình đào tạo. Trong học phần này, các nghiên cứu sinh đã được tham gia thực hành trải nghiệm về thiền tập, thực hành các nghi lễ Phật giáo và trải nghiệm nếp sống thiền môn tại các chùa và tự viện ở thành phố Huế.
Học phần này do các giảng viên TT.TS. Thích Nguyên Đạt, TS. Mai Thị Thơm giảng dạy và TS. Nguyễn Ngọc Anh được phân công quản lý lớp học.
Đến với các ngôi chùa và tự viện tại thành phố Huế như Chùa Kim Đài, Chùa Kim Tiên, chùa Từ Đàm, chùa Từ Hiếu…, các nghiên cứu sinh của Viện Trần Nhân Tông đã có những buổi thực hành các chuyên đề chuyên sâu như Thiền, các nghi quỹ, nghi lễ cơ bản của Phật giáo, nghi lễ Trai đàn chẩn tế; tìm hiểu các pháp khí và công dụng từng pháp khí được sử dụng trong việc hành lễ…; được thực hành tụng niệm kinh Dược sư, nghi lễ cúng Mông sơn thí thực; các nghiên cứu sinh cũng được nghe giới thiệu và thực hành các nghi thức của Phật giáo Mật tông.
Những buổi thực hành này đã giúp các học viên nắm vững, hiểu sâu hơn về lý thuyết, nguyên tắc và kỹ thuật Thiền tập Phật giáo; hành trì nghi thức tụng kinh, niệm Phật của Tịnh độ tông và Mật tông trong thực tiễn.
Thực hành trải nghiệm là học phần bắt buộc trong chương trình đào tạo tiến sỹ Phật học của Viện Trần Nhân Tông. Xuất phát từ việc Phật giáo nguyên không phải là một hệ triết lý tư biện hay một tôn giáo mang tính duy thần mà là một nếp sống Đạo, nhấn mạnh đến lối sống an tịnh với các phương thức thiền tập để cân bằng thân – tâm và phát triển trí tuệ. Tuy nhiên, khi đi vào cuộc sống thực tiễn, vì đáp ứng nhu cầu tâm linh của xã hội, Phật giáo dần dà phát triển các loại hình mang tính tín ngưỡng, tôn giáo với các thể thức, nghi lễ theo đặc thù văn hoá vùng miền. “Như nhân ẩm thuỷ, lãnh noãn tự tri” – như người uống nước, nóng lạnh tự biết, muốn hiểu Phật giáo là gì, điều thiết yếu là phải trải nghiệm thực hành thiền tập, nghi lễ Phật giáo và trải nghiệm nếp sống thiền môn.
Học phần này hướng đến mục tiêu giúp người học: “Nắm vững lý thuyết, nguyên tắc và kỹ thuật Thiền tập Phật giáo của cả hai hệ thống Thiền định Phật giáo: Như Lai Thiền và Tổ sư Thiền. Nắm vững lý thuyết, nguyên tắc và kỹ thuật hành trì nghi thức tụng kinh và niệm Phật của Tịnh độ tông nói chung, nghi lễ Phật giáo nói riêng. Nắm vững lý thuyết, nguyên tắc và kỹ thuật thực hành Trì chú của Phật giáo Mật tông”. Qua đó, người học có thể: “Tự mình thực tập thiền định. Tự mình hành trì niệm Phật, tụng kinh, trì chú và một số nghi lễ Phật giáo cơ bản. Giảng dạy và hướng dẫn thiền tập và các thực hành tâm linh Phật giáo. Thực hiện các nghiên cứu sâu về thiền định ứng dụng và các thực hành tâm linh Phật giáo. Phân biệt được các loại hình thực hành Phật giáo chính thống và thực hành không phải Phật giáo chính thống”.
